Uit een onderzoek in 2019 van de LKCA, Landelijk Kennisinstituut Cultuureducatie en Amateurkunst, blijkt dat op elke tien Nederlanders er één samen met anderen zingt in een vocaal ensemble of koor. Verreweg de meesten doen dat als liefhebber. Elke week komen honderdduizenden zangers bijeen in talloze kerkgebouwen, klaslokalen, horecazaaltjes, buurthuizen en huiskamers. Daarmee is zingen in koorverband de meest bedreven kunstvorm onder de culturele verenigingen in Nederland (42%), groter dan instrumentale muziekbeoefening (31%), toneel spelen (16%), of dansen (6%).
Utrecht kent ruim 5000 enthousiaste mensen die met elkaar in koorverband zingen, in totaal in bijna 200 koren. Utrecht heeft daarmee de grootste ‘korendichtheid’ van alle Nederlandse steden. De gemeente Utrecht heeft de ambitie de ‘korenstad van Nederland’ te zijn.
Stichting Pieterskerkconcerten richt zich op iedereen die houdt van vocale klassieke muziek.
Missie, visie en hoofddoelstelling
In de statuten is het doel van onze stichting als volgt verwoord:
“De stichting heeft ten doel het doen uitvoeren van muziek, zowel oude als nieuwe, in daartoe – qua karakter en akoestiek – geschikte locaties, alsmede het wekken van belangstelling voor deze uitvoeringen.”
Sinds de oprichting van de stichting in 1989 is de doelstelling niet gewijzigd. We werken aan deze doelstelling door hooggekwalificeerde amateurkoren en professionele gezelschappen, een podium te bieden waarop zij vocale klassieke muziek ten gehore kunnen brengen (kamerkoren zijn koren met gemiddeld tussen de acht tot dertig zangers). Daarnaast treden kleinere professionele ensembles op. Door een redelijke toegangsprijs zijn de uitvoeringen voor een breed publiek van geïnteresseerde luisteraars en koorzangers toegankelijk. Met onze kamerkoren-concertserie hebben we een eigen, herkenbaar en alom gewaardeerd podium voor koormuziek gerealiseerd, met een lange traditie en een uitstraling tot buiten onze landsgrenzen.
Onze missie is het levend houden van vocale klassieke (kamerkoor)muziek van de middeleeuwen tot heden en het enthousiasmeren van publiek voor onze hoogstaande uitvoeringen. Dit doen we vanuit de visie dat vocale muziek verbindt, inspireert, uitdaagt en een rustpunt kan bieden in een jachtig bestaan. Vocale muziek is een kunstvorm waar zeer velen plezier en voldoening aan beleven, maar ook een kunstvorm die onderhouden moet worden en waarvan de uitvoeringspraktijk soms onder druk staat door het zeer ruime aanbod van muzikale en andere kunstuitingen.
De jaarlijkse concertserie als kloppend hart van de Pieterskerkconcerten
Stichting Pieterskerkconcerten presenteert ieder jaar een serie van 25 concerten door professionele en door amateurkoren op een kwalitatief hoog niveau. Een derde wordt ingevuld door professionele ensembles en twee derde door amateurensembles.
SPC ontvangt programmavoorstellen van koren die graag in de concertserie willen optreden. Op basis hiervan bepalen de programmeurs welke koren in de serie kunnen optreden. We dragen zorg voor een afgewogen en afwisselende programmering, waarin moderne en oudere vocale werken elkaar afwisselen evenals welbekend standaard en vernieuwend repertoire.
De concertserie wordt goed bezocht door een grote schare trouwe bezoekers uit Utrecht en van ver daarbuiten.
Onze programmeurs letten bij hun beoordeling van de programmavoorstellen op de volgende zaken:
- kwaliteit van de koren: wij programmeren koren die op het hoogste niveau zingen en worden gedirigeerd door dirigenten van naam.
- kwaliteit van het repertoire: bij de selectie van concerten die in aanmerking komen voor de serie letten wij op de originaliteit van de gekozen werken, de samenhang van het programma, of het concept van het concert interessant en oorspronkelijk is en of de gekozen muziekstukken goed tot zijn recht komen in de Pieterskerk.
- aantrekkingskracht op ons potentiële publiek: voegt het concert iets toe aan de programmering van de Pieterskerkconcerten en aan het muziekaanbod in de regio Utrecht?
We ondersteunen initiatieven van professionele ensembles om amateurgezelschappen in hun voorprogramma te laten optreden.
Met ingang van het seizoen 2021 zullen er met regelmaat inleidingen verzorgd worden op het concertprogramma. De inleider gaat in op het programma of op het thema waaromheen het programma is opgebouwd.
Ensembles die niet in de serie kunnen optreden helpen we door hen te verwijzen naar andere series en podia, hen publicitair te ondersteunen en met anderen in contact te brengen. Om in Utrecht ook een vocaal programma in de zomermaanden te borgen brengen we deze ensembles ook – waar mogelijk – in contact met het Utrechtse programma Kerken Luisteren.
Stichting Pieterskerk concerten heeft al jarenlang ervaring met het organiseren van workshops waar veel belangstelling voor is. Gevorderde amateurzangers krijgen hierin de mogelijkheid om nieuw repertoire te leren kennen. Vocale werken worden onder leiding van een kundig dirigent in één dag ingestudeerd.
Pieterskerkconcerten als broedplaats voor vernieuwing en ontwikkeling
SPC ontwikkelt zich steeds meer tot een broedplaats voor opleiding, ontwikkeling en nieuwe initiatieven op het terrein van ensemblezang, koordirectie en koorzang. Dit krijgt vorm als volgt:
- vanaf seizoen 2021 komen er naast de vaste concertserie ook concerten voor koren en vocale ensembles van niet Westerse achtergrond. Bedoeling is een culturele uitwisseling en verbreding van het publiek.
- masterclasses en workshops koordirectie voor beginnend dirigenten (in samenwerking met derden). Ook eindpresentaties kunnen in de Pieterskerk plaatsvinden.
- workshops leren ensemble zingen voor professionals (in samenwerking met derden).
- SPC nodigt al enkele jaren twee à driemaal per seizoen twee ensembles uit om in onderling overleg een programma samen te stellen en dat ten gehore te brengen. Deze ensembles hebben niet noodzakelijkerwijs al eerder in onze serie opgetreden. Dit zijn de zogenaamde duoconcerten die regelmatig leiden tot een vernieuwende muzikale uitwisseling en verbreding van het repertoire, zowel verrassend voor de koren op het podium als voor het luisterend publiek.
- nieuw zijn, naast de duoconcerten, de inspirerende ontmoetingen. Hierin (2x per jaar) staat de uitwisseling tussen verschillende kunstvormen centraal (dans, literatuur, schilderkunst of beeldhouwkunst, etc.), waarbij integratie met het vocale gedeelte voorop staat. Het initiatief ligt bij voorkeur bij het koor.
- we oriënteren ons op de vraag, welke theaterkoren een bijdrage kunnen leveren aan onze serie.
- voor zover de financiën dit toelaten verstrekken we een maal per twee jaar een compositieopdracht aan een jonge Utrechtse/Nederlandse componist. De compositie stellen we vervolgens beschikbaar aan de kamerkoren die een binding hebben met onze stichting en zij krijgen de mogelijkheid de compositie op hun repertoirelijst te zetten.
- in de komende jaren zullen we met een gerichte activiteit de aandacht gaan vestigen op World Choral Day, op de tweede zondag van de maand december.
Vanaf 2021 organiseren we voortaan jaarlijks – aan het begin van het nieuwe seizoen – het Zangers voor Zangers programma, al langere tijd een succesvol onderdeel van de SPC activiteiten. Hierin verzorgen – in een middag vullend programma – meerdere koren een kort optreden voor elkaar en voor het publiek. De dag eindigt in de regel met een gezamenlijke Sing Along.
Vanaf 2021 wordt het Zangers voor Zangers programma een appetizer voor het nieuwe seizoen en een mooie gelegenheid om donateurs aan ons te binden.
Waarom Pieterskerkconcerten?
De Pieterskerk biedt een prachtige ambiance voor onze concerten. De akoestiek is uitstekend en het koorgedeelte van de kerk biedt een natuurlijk en sfeervol decor waarin veel koorwerken tot hun recht komen. De kerk biedt ook bijzondere mogelijkheden voor dubbelkorige werken. Recent is een nieuwe verlichtings installatie aangebracht, waarmee een belichtingsplan mogelijk is.
De Pieterskerkconcerten vervullen een belangrijke rol in het (Utrechtse) muziekleven. In een stad waarin zoveel mensen in hun vrije tijd in een koor zingen is het belangrijk om een plek te hebben waarvan je weet dat daar koorconcerten op het hoogste niveau plaatsvinden.
Ook na 30 jaar voorziet de Pieterskerk als concertzaal en voorziet het aanbod van de Pieterskerkconcerten in een duidelijke behoefte, getuige de grote schare van luisteraars en de vele programmavoorstellen van koren die we jaarlijks ontvangen.
Samenwerking met derden
De concertserie van de Pieterskerkconcerten brengt samen met de stichting Nicolaiconcerten en de concerten van de Domcantorij in de Domkerk een mooi en complementair aanbod voor het Utrechtse publiek.
Stichting Pieterskerkconcerten bespreekt met de Organisatie Oude Muziek (OOM) de mogelijkheden om op onderdelen gezamenlijk op te trekken. We steken hierbij vooral in op vergroten van ons bereik en het bereiken van nieuwe publieksgroepen en op muzikale en artistieke uitwisseling. Voor de OOM is de Pieterskerk als concertzaal een interessant podium voor hun fringe- en jaarprogramma.
Stichting Pieterskerkconcerten neemt deel aan het Utrechts Muziekoverleg.
Omdat onze programmeurs professioneel actief zijn in de muziek, hebben zij een groot netwerk dat het mogelijk maakt aan te sluiten bij internationale ontwikkelingen. Zo leverden we in 2009 een bijdrage aan Europa Cantat en zijn we partner van het programma Utrecht Zingt van Zimihc Maatwerk in het kader van het Leading Voices Festival dat in 2022 in Utrecht plaats gaat vinden.
Fair practice code
Bij de workshops houden we ons bij de honorering van dirigenten en instrumentalisten aan de Fair Practice Code. Zo ontvangen dirigenten 650 euro excl. BTW en excl. reiskosten voor een hele dag en ontvangen instrumentalisten 200 euro excl. BTW en excl. reiskosten voor een dag of dagdeel.
We vragen aan optredende koren om zich aan de Fair Practice Code te houden
We vragen eveneens aan koren om uitsluitend composities op het programma te zetten die zij zelf hebben aangeschaft.
Financiën
Vanaf 2021 heeft Stichting Pieterskerkconcerten geen structurele financieringsbasis meer. Hoewel de stichting aan alle voorwaarden van de gemeente Utrecht voldeed, is het subsidie per 1 januari 2021 beëindigd. De stichting is voor haar werk afhankelijk van donaties, fondsen en sponsoren.
Stichting Pieterskerkconcerten heeft de ANBI status.
De uitgaven voor de stichting vallen uiteen in de volgende hoofdgroepen: huur van de kerk/concertruimte, publiciteit (jaarfolder), bureaukosten en kosten organisatie workshops
Publiciteit
We benutten vele kanalen om publiek optimaal te bereiken:
- Concerten staan aangekondigd op onze website en in onze seizoensfolder (oplage 3000 exemplaren). Deze folder versturen wij – op verzoek – aan een groot aantal muziekliefhebbers. Verder verspreiden wij de folder in de regio Utrecht op verschillende locaties zoals VVV’s , muziekbibliotheek en binnenstadskerken. De website wordt eind 2020 en begin 2021 vernieuwd.
- Afzonderlijke concerten worden aangekondigd in de Utrechtse Uitloper, de Uitagenda Utrecht, de Engelstalige MAG en het landelijke ZingMagazine, de lokale kranten AD/UN en Stadsblad en op Facebook.
- Geregeld ondersteunen wij de optredende koren met de verspreiding van hun concertfolders en flyers. Het aantal verspreidingspunten van deze folders en flyers neemt nog steeds toe. De digitale nieuwsbrief wordt twee maal per maand verstuurd aan ruim 1300 belangstellenden.
- In 2021 zal extra aandacht worden besteed aan het nog beter gebruiken van social media door gericht adverteren op Facebook en het gebruik van hashtags op twitter en instagram.
- Voor het werven van publiek spannen de deelnemende koren zich ook zelf in. Zij benutten hiervoor hun eigen kanalen.
Toegankelijkheid
De Pieterskerk is toegankelijk voor rolstoelgebruikers. De kerk heeft in het verleden al maatregelen genomen zodat alle zitplaatsen bereikbaar zijn. Dat geldt ook voor de sanitaire ruimtes. Uitvoerende musici met een handicap kunnen (weliswaar via een kleine omweg) het podium goed bereiken.
december 2020
